“Waarom heb je er voor gekozen om hier naar toe te komen?” is de vraag die ik vandaag stelde bij aanvang van de derde trainingsdag “Verbindende communicatie in je werk” bij een bevlogen en idealistisch creatief bureau in Utrecht.
De eerste reacties op deze vraag: “Omdat het zo gepland was” en “Omdat ik het superdruk heb vandaag”. Er volgt een stilte waarin het woord “gekozen” begint in te dalen. Dan komen de antwoorden waarin zaken naar voren komen zoals creativiteit, inspiratie, de verbinding met collega’s, het willen bijdragen aan een betere wereld, van betekenis zijn… de werkelijke, onderliggende redenen waarom we ‘s morgens uit bed komen.
Mijn vraag is bedoeld om deelnemers zich bewust te maken van de afwegingen die zij maken, en de behoeften die zij vervullen met hun werk. We zijn soms zo gewend om te zeggen “Ik moet naar mijn werk” dat we vergeten dat we er voor kiezen, en er daarbij dus ook voor kiezen om iets anders niet te doen. Want naast de bovenstaande behoeften die ons werk voor ons vervult, zijn er doorgaans ook nog behoeften zoals zelfzorg, rust, slaap, ontspanning, de zorg voor het gezin, de connectie met onze geliefde, beweging.
Stress en burn-out in de creatieve sector
Hoe komt het dat we die andere behoeften soms zodanig uit het oog kunnen verliezen dat we (bijna) omvallen? En waarom gebeurt dit nou juist substantieel vaker bij die “leuke” en “betekenisvolle” organisaties en beroepen? Met oud-collega’s in de creatieve sector heb ik het hier vaak over gehad, puttend uit onze eigen ervaring met werken in de creatieve sector.
Hoogleraar Media Studies Mark Deuze schreef een boek over dit fenomeen met de titel “Well-being and creative carriers – What makes you happy can also make you sick” waarin hij beschrijft waarom medewerkers uit de creatieve sector onevenredig veel te maken hebben met stress, burn-out en depressie.
Een van de belangrijkste redenen die Mark Deuze geeft is dat wanneer we ons zo sterk vereenzelvigen met ons werk, dat het onze identiteit bepaalt, dan werkt dat een overgave aan ons werk in de hand die ons blind maakt voor wat er niet zo goed of gezond is aan de omgeving of organisatie waarin we werken. We verliezen daardoor een essentieel deel van onze behoeften uit het oog, namelijk het deel dat maakt dat we nog goed voor onszelf zorgen, en onze grenzen durven en kunnen bewaken.
Binnen de creatieve sector speelt daarnaast nog vaak het idee dat regels, structuur en afspraken de creativiteit zouden belemmeren. Chaos wordt gezien als iets “wat er nou eenmaal bij hoort” en “waar je wel tegen moet kunnen” omdat je anders niet geschikt zou zijn om in deze wereld te werken. Gelukkig wordt er steeds meer aandacht besteed aan de psychologische en sociale veiligheid in verschillende creatieve sectoren, en merk ik op bij nieuwe generaties werknemers dat ze al veel bewuster omgaan met wat ze wel en niet willen en pikken, en gelukkig maar.
Geweldloze communicatie in de creatieve sector
Geweldloze of Verbindende communicatie kan een uitstekend hulpmiddel zijn om je bewuster te worden van je gevoelens en je behoeften. Het helpt je om tijdig op te merken als er behoeften in de knel komen, en om bewustere keuzes te maken. Daarnaast is het zeer toepasbaar om deze keuzes en daar uit voortkomende grenzen op een effectieve manier onder woorden te brengen richting collega’s en leidinggevenden.
Wil je meer informatie over wat Equanimity kan doen voor jouw team of organisatie neem dan contact op met Boris Nauta (boris@equanimity.nu).